Kapnografy

Kapnografia

Najbardziej popularnym sposobem monitorowania zagrożeń związanych z niedotlenieniem organizmu jest nieinwazyjny pomiar saturacji krwi tj. wysycenia krwi tlenem poprzez zastosowanie urządzenia o nazwie pulsoksymetr. Występuje jako model w stylu klipsa na palec oraz  urządzenia przenośnego z wymiennym czujnikiem z różnorodnymi sposobami mocowania m. in. opaska silikonowa lub piankowa, plaster itp.

Oprócz natlenienia organizmu bardzo istotna jest zdolność płuc do usuwania z organizmu nadmiaru dwutlenku węgla. Wartości wydychanego dwutlenku węgla nie jesteśmy w stanie ocenić stosując pulsoksymetr.

W zakresie wdrożonego przez lekarzy specjalistów leczenia niedotlenienie organizmu można skorygować, stosując tlenoterapię w szpitalu lub w razie takiej potrzeby również w warunkach domowych. Natomiast nadmiar dwutlenku węgla, który może prowadzić do kwasicy oddechowej i śmiertelnej śpiączki związanej z nadmiarem dwutlenku węgla, można leczyć wyłącznie, wspomagając pacjenta za pomocą respiratora podczas wentylacji mechanicznej.  

Pomiar dwutlenku węgla może być dokonany poprzez badanie krwi zwane gazometrią lub kilkoma nieinwazyjnymi metodami: pomiar z powietrza wydychanego ze strumienia bocznego, pomiar ze strumienia głównego oraz poprzez kapnografię przezskórną.

Spotykamy również dwa określenia monitorowania dwutlenku węgla:

Kapnografia – wartości przedstawiane graficznie tj. krzywe

Kapnometria – wartości przedstawiane liczbowo

Kapnometria i kapnografia to pomiar umożliwiający rejestrację zawartości dwutlenku węgla w powietrzu wydychanym co pozwala określić w sposób nieinwazyjny skuteczność wentylacji płuc, a także pośrednio wyciągać wnioski co do stanu układu krążenia. Precyzując to mierzenie końcowo-wydechowego dwutlenku węgla CO2 (etCO2 – end tidal carbon dioxide) ilustrujące w postaci krzywej (kapnografia) lub wyświetlanych na kapnometrze wartości (kapnometria) zmian stężenia CO2 w zależności od fazy oddechu.

Większość dostępnych urządzeń wskazuje wartości graficzne jak i liczbowe, a część przenośnych urządzeń łączy funkcję kapnografu z pulsoksymetrem, co umożliwia bardziej szczegółowy i wygodny monitoring.

Kapnograf przenośny najczęściej oferuje pomiar końcowo-wydechowej wartości CO2 i jest możliwy poprzez zastosowanie kaniuli nosowej lub złączki tzw. „T” umożlwiającej podłączenie pomiędzy rurkę intubacyjną lub tracheostomijną, a obwód respiratora. Znajduje on zastosowanie w oddziałach szpitalnych, ratownictwie jak i w opiece domowej.

Kapnograf z pomiarem przezskórnym jest urządzeniem oferującym bardzo dokładne wyniki badań metodą nieinwazyjną, tym samym jest alternatywą do wykonywanej w laboratoriach lub szpitalach inwazyjnej metodzie gazometrii krwi. Jego celem jest ciągłe monitorowanie wartości dwutlenku węgla, natomiast gazometria krwi  jest określana poprzez jednorazowe lub wielorazowe pobranie krwi.